Καλημέρα σας.
Θα ήθελα στην παρθενική μου αυτή ανάρτηση να θίξω ένα θέμα που απασχολεί τον τελευταίο καιρό τους συναδέλφους μοντελιστές,και δεν είναι άλλο από το...Is Modeling Art?
Πολλά και ενδιαφέροντα όσα διάβασα στο αγαπητό site της Ελληνικής μοντελιστικής κοινότητας http://www.modelclub.gr/forums/index.php/topic,15615.0.html σχετκά με το αν ο μοντελισμός είναι τέχνη.
Θα άρχιζα με τον ορισμό της τέχνης γενικότερα για την ιστορία,μιάς και την είχα δώσει σε μάθημα στο κλάδο10 εφαρμοσμένων τεχνών του παλιού καλού ΕΠΛ.
Ζητώ λοιπόν συγνώμη προκαταβολικά για το μακροσκελές κείμενο που θα ακολουθήσει,αλλά πιστεύω πως αξίζει τον κόπο.
Ας πάρουμε αρχικά τις Καλές τέχνες:
Αρχιτεκτονική, Γλυπτική,Ζωγραφική,Ποίηση, Μουσική/Χορός, Κινηματογράφος (έβδομη τέχνη),Οπτικοακουστικές Τέχνες.
Επίσης, Θέατρο, Όπερα, Λογοτεχνία, Χαρακτική, Φωτογραφία (όγδοη τέχνη), Κόμικς (λεγόμενη ένατη τέχνη).
Πόσες είναι τελικά;
Πότε καθορίστηκε ο ορισμός των τεχνών;
Και τι εννοούμε με τον όρο αυτό;
Τέχνη, ονομάζεται το σύνολο της ανθρώπινης δημιουργίας με βάση την πνευματική κατανόηση, επεξεργασία και ανάπλαση, κοινών εμπειριών της καθημερινής ζωής σε σχέση με το κοινωνικό, πολιτισμικό, ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο στο οποίο διέπονται. Aποτελεί μια ευρύτερης ερμηνείας ονομασία που χρησιμοποιείται για να περιγράψουμε την διαδικασία, της οποίας προιόν είναι κάτι το μή φυσικό, το οποίο ακολουθεί τους κανόνες του δημιουργού.
Η τέχνη βασίζεται στην εμπειρία και στο ταλέντο,δηλ.την ικανότητα του ανθρώπου να εκφράζεται, χρησιμοποιώντας δεξιότητα, εμπειρία κι αισθητική αντίληψη.
Η τέχνη είναι απόκτημα της ζωής του ανθρώπου μέσα από τις ανάγκες ν' αντιμετωπίσει καταστάσεις, να βοηθήσει στην ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου.
Κάθε έργο Τέχνης έχει μέσα του και μια ιδέα. Πάντα είναι στενά συνδεμένη με τις ιδέες της εποχής και πάντα προσδιορίζει την ανάπτυξη του πολιτισμού αυτής της εποχής.
Έτσι η Τέχνη, εκτός από την αισθητική της αξία έχει και την αναγνωριστική, σημασία. Η Τέχνη μας φέρνει σ' επαφή με τα βάθη των αιώνων αλλά και με τα βάθη της ψυχής του ανθρώπου. Μας ξεναγεί στα μυστικά της κοινωνίας όπου μέσα από τις σχέσεις προσώπων, τάξεων και χαρακτήρων, μέσα από την πάλη, αποκαλύπτουμε τη ζωή σ' όλες τις διαστάσεις.
Η διαδικασία , η οργάνωση , η έμπνευση με σκοπό την προσπάθεια αποτύπωσης των αισθήσεων αλλά και των συναισθημάτων ,αποτελούν βασικό στοιχείο έκφρασης της Τέχνης
Κατά συνέπεια όροι με κοινή ρίζα όπως τεχνικό, τεχνίτης, καλλιτέχνης αποδίδονται σε ανθρώπινες δημιουργίες και δραστηριότητες αυθαίρετες με τη ροπή του φυσικού κόσμου. Στο εξωτερικό η τέχνη περιγράφεται ώς art, από το Λατινικό ars που εν μέρει σημαίνει διακανονίζω, διευθετώ.
Αξίζει εδώ να προσέξουμε τα λόγια ενός καταξιωμένου Έλληνα ζωγράφου:
H τέχνη μοιάζει με κοινωνικό φαινόμενο, αλλά στην ουσία είναι ένα σχεδόν φυσικό φαινόμενο, κάτι σαν ηφαιστειακή εκτόνωση. Δεν καταγράφει την ιστορία ούτε κάνει ιστορία, ούτε προηγείται της εποχής της ούτε την ακολουθεί. H τέχνη είναι ο έρωτας, με την πλατύτερη σημασία της λέξης, είναι η έκφραση και το ξεχείλισμα μιας πληρότητας. Δεν υπακούει σε θεωρίες, τις οποίες διαψεύδει μονίμως, έχει δική της λογική και δεν ερμηνεύεται με λόγια. H τέχνη δεν είναι μαχητική ή ήρεμη, αλλά είναι σαν τον άνεμο, που άλλοτε είναι άγριος και δυνατός και άλλοτε γαλήνιος.
H τέχνη δε μορφώνει αλλά κάνει κάτι περισσότερο, σε συνδέει με το μυστήριο της ύπαρξης. Δεν αποδίδει δικαιοσύνη, είναι πέρα απ’ αυτή. H τέχνη δεν στρατεύεται αλλά ανήκει στους αθώους, είτε αυτοί βρίσκονται στη φυλακή είτε πρόκειται για τον αυστηρό διευθυντή της απέναντι επιχείρησης.
H τέχνη απευθύνεται σε ελεύθερους ανθρώπους, αλλά είναι πολύ δύσκολο να καταλάβει κανείς ποιοι είναι οι ελεύθεροι άνθρωποι. H τέχνη δεν ερμηνεύεται ούτε με πολιτικά ούτε με καλλιτεχνικά μανιφέστα.
Oι σχολές, τα υλικά, οι τεχνοτροπίες, οι κοινωνικές ανακατατάξεις, οι συζητήσεις, οι φιλοσοφίες και τα κείμενα ασχολούνται μόνο με τα ερεθίσματα που δημιουργούν την τέχνη. Tην ίδια όμως τίποτε απολύτως δεν την ερμηνεύει.
H τέχνη δεν έχει σχέση με το μάρκετινγκ, τους πλειστηριασμούς και τιμές – όλα αυτά είναι ξένα σώματα. Tο σπήλαιο του Λασκό δεν ήταν γκαλερί. O καλλιτέχνης συχνά δε γνωρίζει αν αυτό που έκανε, είναι καλό ή κακό. Σπάνια οι πρωτοπόροι πιστεύουν ότι είναι πρωτοπόροι.
Για την πρωτοπορία τους σίγουροι είναι αυτοί που τους ακολουθούν. H τέχνη δεν απομυθοποιείται. «Όταν ξύσεις ένα αληθινό έργο τέχνης θα τρέξει λίγο αίμα», λέει κάποιος.
Πολλά πράγματα μιμούνται την τέχνη και πολλοί μιμούνται τους καλλιτέχνες. Πολλοί καλλιτέχνες απαντούν σε ερωτήσεις που δεν υποψιάζονται. Aπαντούν σε ανθρώπους που δε γνώριζαν την ερώτηση. Άλλο είναι η μόρφωση και άλλο η καλλιέργεια του πνεύματος. H τέχνη ερμηνεύεται μόνο με τέχνη, όπως ο πιανίστας ερμηνεύει τη μουσική σύνθεση.
H τέχνη δεν προοδεύει ποτέ, μην τη συγχέουμε με την επιστήμη, απλώς αλλάζει πρόσωπα και τρόπους, για να πει κάθε φορά τα ίδια πράγματα.
H τέχνη είναι κάτι πολύ απλό και ο καλλιτέχνης ένας σοφός. Σοφή και η γιαγιά του απέναντι διαμερίσματος, σοφός –καθόλου απίθανο– και ο πρόεδρος της Aκαδημίας.
Δείτε τα πρόσωπα των ανθρώπων καθώς περνούν από τις διαβάσεις των πεζών. Δείτε τους φθαρμένους τοίχους με τις σχισμένες αφίσες και τα πολύχρωμα συνθήματα. Δείτε τα σύννεφα καθώς δύει ο ήλιος το απόγευμα. Δείτε το απέναντι δέντρο καθώς βγαίνουν οι μικροί βλαστοί περιμένοντας την άνοιξη. Θα έχετε κάνει μια καλή αρχή και υπάρχει ελπίς να αισθανθείτε τα έργα όλων των εποχών.
Tο μήνυμα του έργου τέχνης είναι πάντα ποιητικό, ακόμη κι όταν παριστάνει τις σφαγές της Xίου ή τις αρβύλες του Bαν Γκογκ.
(Kαι δε μπορούσε να είχε καλύτερο επίλογος από αυτόν...)
Δεν είναι υποχρεωτικό να αισθάνεστε και να αγαπάτε την τέχνη. Aπλώς είναι ένα προνόμιο. Aλλά τι προνόμιο!
Δημήτρης Mυταράς
Ζωγράφος
Καταλήγω στο ότι τέχνη είναι όπως την αισθάνεται ο καθένας μας,χωρίς φραγμούς.
Στο θέμα μας τώρα,ο μοντελισμός κατά μία ένοια ενσωματώνει πιστεύω παραπάνω από μία καλές τέχνες.Αρχιτεκτονική, Γλυπτική, Ζωγραφική, Χαρακτική, Φωτογραφία, Ποίηση, ακόμη και Μουσική αν τον επενδύσεις με Οπτικοακουστικά μέσα.
Τι είδους μοντελισμός όμως;
Συμφωνώ απόλυτα με τα λόγια ενός φίλου (Δημήτρη) που παραθέτω παρακάτω:
...δεν μπορω να θεωρησω τεχνη το να αγορασω π.χ μια φιγουρα (ή μοντέλο γενικότερα) και την βαψω αψογα,αυτο ειναι τεχνικη.Ναι μεν τεχνη ειναι η δημιουργια ή η εκφραση που μας συγκινει και μας προκαλει συναισθηματα αλλα κατ'εμε πρεπει να περιεχει το στοιχειο της πρωτοτυπιας και κυριως την συλληψη μιας ιδεας.Ενα μυθιστορημα για παραδειγμα ειναι τεχνη οταν ανοιγει νεους δρομους και λεει κατι που δεν εχει ειπωθει.Απο κει και περα οτι αναπαραγεται δεν ειναι τεχνη αλλα εφαρμογη τεχνικης.
Τωρα για τους μοντελιστες που δημιουργουν απο το μηδεν κατι που συγκινει και συναρπαζει μπορω να δεχτω οτι εμπεριεχει ψηγματα τεχνης.Ειδικα οταν η δημιουργια τους συλλαμβανει την ανθρωπινη στιγμη ,σε ενα διοραμα ισως, τοτε εχουμε μια μορφη τεχνης.Η αναπαρασταση ενος αρματος φτιαγμενου απ'το μηδεν δεν μπορει να θεωρηθει τεχνη.Ισως τελικα τεχνη ειναι να πεις η να δειξεις κατι που δεν μπορει να εκφραστει με αλλον τροπο παρα μονο με αυτον που εκφραζεται.Και σ'αυτο το σημειο ο μοντελισμος υστερει.
Από άλλο ερέθισμα που διάβασα,μπορώ να προσθέσω εύστοχα ίσως,ότι τέχνη είναι ΤΙ ή ΠΩΣ ΤΟ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΑΣΤΕ ο καθένας προσωπικά.
Το παράδειγμα που δόθηκε με τον προϊστορικό άνθρωπο που κάποτε ζωγράφισε στη σπηλιά που ζούσε μια παράσταση κυνηγιού που είδε το πρωί της ίδιας μέρας.
Όλοι θα συμφωνήσουμε πως εκείνη τη στιγμή γεννήθηκε η τέχνη.Σωστά;
Ας πούμε ότι εγώ διαφωνώ, και τεκμηριώνω την άποψη μου λέγοντας ότι:
Πιστεύω πως με τις αδρές γραμμές στον τοίχο της σπηλιάς,ο προϊστορικός κυνηγός προσπαθούσε να εξηγήσει/διδάξει στους συντρόφους του ΠΩΣ γίνεται το κυνήγι(κάτι σαν εγχειρίδιο/manual εποχής ας πούμε).
Όμως στην πραγματικότητα γεννήθηκε τέχνη. Και ενώ δεν είχε ομιλία παρά άναρθες κραυγές (υποθέτω),εντούτις με τη ζωγραφική κατάφερε να επικοινωνήσει.
Ποιός μπορεί να πεί ότι η σκέψηαυτή είναι λανθασμένη;
Και όπως συμβαίνει τα πράγματα να εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου ακολουθώντας την πρόοδο της τεχνολογίας...
...από 'κει όμως μέχρι την Κapella Sistina, πέρασε πολύ ψάξιμο και πολύ προσπάθεια.Για αυτό και κάθε νέος δρόμος στο μοντελισμό, που λέγεται είτε post shading ή hair spay ή modulation, θα έχει σαν αποτέλεσμα την προώθηση της μορφής τέχνης που λέγεται μοντελισμός και στην τελική να περνάμε καλύτερα το χρόνο μας.
Ακόμη:
...ο καλλιτεχνης την ωρα που δημιουργει δεν ενδιαφερεται αν κανει τεχνη η οχι. Θελει μονο να εκφρασει αυτο που τον καιει μεσα του αδιαφοροντας για οτιδηποτε αλλο.Ετσι εμεις ειτε θελουμε να λεμε οτι κανουμε τεχνη ειτε οχι λιγο ενδιαφερον εχει.
Ας συνεχισουμε να κανουμε αυτο που κανουμε οσο καλυτερα μπορουμε,οχι για τους αλλους, αλλα κυριως για την δικη μας αναγκη να δημιουργησουμε. Και παντα μεσα μας να σκεφτομαστε ποσο τυχεροι ειμαστε που μπλεχτηκαμε στα πλοκαμια αυτου του υπεροχου κοσμου και απεχουμε συνειδητα απο την ρηχοτητα και την ασχημια της καθημερινοτητας.Αυτο πιστευω ειναι το πιο σημαντικο.
Τέλος, ζητώντας συγνώμη αν σας κούρασα, κουράστηκα κι ο ίδιος -από το σχολείο είχα να γράψω τέτοια έκθεση-κλείνω με την μετάφραση μιάς δήλωσης του banksy:
Αυτό που μισώ περισσότερο στη διαφήμιση (μορφή τέχνης κι αυτή...) είναι ότι προσελκύει όλους τους λαμπρούς δημιουργικούς και φιλόδοξους νέους,που κυρίως με την αργή αυτο-εμμονή τους να γίνουν οι καλλιτέχνες μας. Η σύγχρονη τέχνη είναι ένας καταστροφικός χώρος.
Ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία δεν έχουν χρησιμοποιηθεί τόσα πολλά,από τόσους πολλούς για να πούν τόσα λίγα.
Banksy.
Φιλικά,
